Hoofdstraat 61 Kraaybeek



Ansichtkaart 1950, collectie Ed Tiele

De buitenplaats Kraaijbeek werd gesticht door Margaretha de Jongh als beleggingsobject rond 1840. Het ontwerp voor het buitenhuis werd geleverd door de Delftse architect Pieter Adams. Vanaf de stichting heeft een Diederichs het buitenhuis bewoond. P.A. Diederichs, directeur van het Handelsblad te Amsterdam, huurde in eerste instantie de buitenplaats maar heeft het geheel uiteindelijk gekocht. Kraaijbeek is in het laatste kwart van de negentiende eeuw met een verdieping verhoogd en van erkers voorzien. Zoon W.G.A. Diederichs, directeur en mede-eigenaar van het Algemeen Handelsblad liet in 1901 het gedeelte van het Kraaijbeekse Bos langs het seminarieterrein tot ver voorbij de Arnhemsebovenweg na aan de gemeente Rijsenburg. Op aandringen van wethouder Henri Verhaar werd de schenking van meer dan 50 hectare bos aanvaard. Het huis en het resterende deel van het landgoed kwam in handen van de familie Melvill van Carnbee. In 1911 werd het buitenhuis verbouwd naar de plannen van A.J.W. Harzing. Het neoelassicistische huis werd getransformeerd naar een eclectische villa. Er werd een extra verdieping op het huis gezet en het midden werd geaccentueerd met een toren, overkapt met een dak in Franse stijl. Na de dood van haar man liet mevrouw Melvill van Carnbee in 1924 het buitengoed verkopen. Kort daarop werden de huizen langs de Diederichslaan gebouwd. Wat later de Van Oosthuyselaan ging heten, werd ook voor het publiek opengesteld en aan de zuidzijde bebouwd. Baron Van Heemstra werd de nieuwe bewoner van het hoofdgebouw.


Foto Renk Knol 2000

Enkele jaren later werd het in gebruik genomen als bejaardenverpleegtehuis. Bij een brand in 1970 werd het huis verwoest en in 1976 verrees het huidige bejaardenhuis. Slechts het toegangshek met hekpalen waarop de naam Kraaijbeek, en boom- en struikgroepen in het park herinneren aan de oude buitenplaats. De naam Kraaijbeek is waarschijnlijk afgeleid van een boerderijtje genaamd ‘Onder de Craijen’ dat reeds aan het einde van de zestiende eeuw op deze plaats stond.
Arch: BV-147. Lit: Harzing, 1976; Steenwijk, 1992, p. 121.
besluit: 02071996   categorie 2   dbr 140
bron: Monumenten Inventarisatie Provincie Utrecht, 1996; Driebergen-Rijsenburg, Geschiedenis en Architectuur